پارگی تاندون زانو یکی از رایج ترین آسیب دیدگی زانو بوده که بر اثر فشار و ضربه های شدید، ورزش های سنگین و شرایط سنی بروز می دهد. تاندون ها یک نوع بافت فیبری بوده که با اتصال عضلات به استخوان ها نقش بسیار مهمی در حرکات مفاصل دارند. این بیماری منجر به از بین رفتن عملکرد زانو، درد شدید، کاهش حرکات مفاصل و تورم و التهاب می شود. معمولا پارگی تاندون نیاز به جراحی و فیزیوتراپی داشته که در ادامه به بررسی کامل موضوعاتی اعم از دلایل بروز پارگی تاندون، انواع، علائم، روشهای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
پارگی تاندون زانو چیست؟
به آسیب دیدگی و قطع یکی از تاندون های زانو، پارگی تاندون زانو گفته می شود. مهمترین تاندون زانو، تاندون پاتلا بوده که نقش مهمی در اتصال عضلات به استخوان ها و حرکت صحیح مفاصل زانو دارند. این عارضه به دلیل فشار ناگهانی یا ضربات شدید به زانو بوجود می آید که با علائم مختلفی همچون درد و تورم شدید همراه است. لازم به ذکر است تشخیص و درمان به موقع این بیماری منجر به بهبود عملکرد زانو و جلوگیری از عوارض های جدی تر می شود.
علائم پارگی تاندون زانو
پارگی تاندون زانو با علائم مشخصی بروز می دهد که این موضوع منجر به تشخیص و درمان سریع تر می شود.علائم ها ممکن است به تدریج یا ناگهانی ظاهر شوند که شدت آن به میزان پارگی تاندون بستگی دارد. مهمترین علائم این بیماری به شرح زیر است:
- کبودی
- درد شدید
- تورم و التهاب
- زخم در ناحیه زانو
- صدای ترق تروق در زانو
- محدودیت فعالیت حرکتی
- صدای ترکیدن یا شکستگی
- اختلال در حرکت و ثبات زانو
- مشکل در خم و راست کردن پا
- ضعف و ناتوانی در حرکت زانو
- تورم یا تغییر شکل در ناحیه آسیب دیده
توجه: در صورت بروز و مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا فورا به بهترین متخصص ارتوپد قوچان و مشهد، دکتر حمید هجرتی مراجعه نمایید تا با معاینه بالینی، علت اصلی پارگی را بررسی نماید.
دلایل بروز پارگی تاندون زانو
این عارضه یکی از آسیب های شایع در ناحیه مفصل زانو بوده که عملکرد فرد را مختل می کند. معمولا این بیماری بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد که در اینجا به بررسی مهمترین آنها می پردازیم:
- افزایش سن
- عفونت در زانو
- ضعف عضلانی
- آرتروز یا تاندونیت
- فعالیت های شدید
- آسیب های ورزشی
- فشار و ضربه ناگهانی
- انجام حرکات نادرست ورزشی
- ابتلا به بیماری هایی همچون روماتیسم مفصلی، دیابت و بیماری های التهابی
بیشتر بخوانید: پارگی مینیسک زانو
انواع پارگی تاندون زانو
پارگی تاندون زانو دارای انواع مختلفی بوده که با توجه به نوع تاندون آسیب دیده و شدت پارگی به چندین دسته تقسیم می شود که در ادامه به آنها اشاره می نماییم:
پارگی تاندون پاتلا
تاندون پاتلا یکی از مهمترین تاندون ها در حرکات زانو بوده که کشکک زانو را به استخوان متصل می کند. پارگی تاندون به دلیل آسیب های مستقیم و فشار شدید رخ می دهد که فرد در این صورت قادر به خم کردن یا صاف کردن زانو نخواهد بود.
- پارگی کامل تاندون پاتلا: در این حالت، تاندون به طور کامل پاره شده و از کشکک زانو و محل اتصالش جدا می شود و معمولا به جراحی برای ترمیم نیاز دارد.
- پارگی جزئی تاندون پاتلا: در این نوع پارگی، قسمتی از تاندون آسیب دیده و امکان ترمیم غیر جراحی ممکن است.
پارگی تاندون چهارسر ران
تاندون چهارسر ران عضلات چهارسر ران را به کشکک زانو متصل می کند. این نوع پارگی تاندون در افرادی رخ می دهد که به طور ناگهانی به زانو آنها فشار وارد می شود. این نوع آسیب دیدگی موجب ضعف در حرکت دادن زانو، درد و تورم شدید می شود.
- پارگی کامل تاندون چهارسر: این نوع آسیب به دلیل فشارهای سنگین به زانو اتفاق می افتد و درمان آن نیازمند جراحی است.
- پارگی جزئی تاندون چهارسر: در این نوع بخش هایی از تاندون آسیب دیده که با علائم کمی ظاهر می شوند و برای درمان نیاز به روشهای غیر جراحی می باشد.
پارگی تاندون های دیگر زانو
علاوه بر تاندون های اصلی، تاندون های دیگری وجود دارد که عضلات را بهم متصل می کنند. پارگی این تاندون ها بسیار نادر بوده اما در صورت بروز با درد و محدودیت حرکت همراه است.
روشهای تشخیص پارگی تاندون زانو
تشخیص این بیماری به ارزیابی دقیق نیاز دارد که معمولا از طریق روشهای مختلف انجام می شود. روشهای تشخیص این بیماری به شرح زیر است:
- اولتراسوند
- سی تی اسکن
- معاینه فیزیکی
- ام آر آی (MRI)
- آرتروسکوپی زانو
- آزمون های عملکردی
- تصویربرداری با اشعه ایکس
روشهای درمان پارگی تاندون زانو
درمان پارگی تاندون زانو به شدت آسیب دیدگی، نوع تاندون آسیب دیده و وضعیت جسمانی بیمار بستگی دارد. در برخی موارد پارگی جزئی بوده که روشهای غیرجراحی مناسب بوده اما برای درمان پارگی های شدیدتر در صورت تشخیص پزشک نیاز جراحی است. به طور کلی درمان این عارضه به دو دسته غیرجراحی و جراحی تقسیم می شود.
درمان غیر جراحی
در برخی از موارد که پارگی تاندون جزئی بوده و درمان های غیر جراحی موثر است. مهمترین روشهای غیر جراحی شامل موارد زیر است:
- جهت کاهش درد و التهاب میتوانید از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده نمایید.
- در صورت پارگی جزئی تاندون ها میتوانید از آتل یا بریس برای ثابت نگه داشتن زانو استفاده نمایید.
- استفاده از کمپرس یخ جهت کاهش تورم و التهاب مفصل زانو یکی از روشهای درمان غیر جراحی است.
- پس از کاهش درد و التهاب اولیه، فیزیوتراپی برای بازگرداندن حرکت و تقویت عضلات زانو نقش بسیار مهمی دارد.
- استراحت کافی برای کاهش فشار بر زانو و جلوگیری از عوارض های جدی تر توصیه می شود. البته باید بیمار از انجام فعالیت های شدید خودداری نمایید.
درمان های جراحی
در صورتی که روشهای غیر جراحی موثر نبوده و پارگی کامل و شدید باشد، درمان جراحی ضروری است.
- در صورت پارگی کامل تاندون، جراحی برای ترمیم یا پیوند تاندون های آسیب دیده انجام می شود. در این جراحی، پزشک پارگی تاندون را جمع کرده و مجددا آن را به استخوان متصل می کند.
- در صورتی که آسیب دیدگی تاندون ها با آسیب های مفصلی همراه باشد، جراحی آرتروسکوپی انجام می شود. زیرا با این روش بدون ایجاد برش های بزرگ، آسیب های داخلی زانو را میتوان بررسی و ترمیم نمود.
- در برخی از موارد، از روشهای جدید مانند درمان با PRP یا سلول های بنیادی برای بهبود سرعت ترمیم و کاهش التهاب استفاده می نمایند.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، پارگی تاندون زانو یکی از آسیب های رایج و جدی در ناحیه مفصل زانو بوده که به محدودیت های شدید حرکتی و دردهای مزمن منجر می شود. این آسیب دیدگی ناشی از ضربه های مستقیم، فعالیت های ورزشی، فشار مداوم یا تغییرات ناگهانی در حرکت بوده که با علائمی اعم درد شدید، تورم، ناتوانی در حرکات زانو رخ می دهد. تشخیص این آسیب با استفاده از روشهای مختلف همچون معاینه بالینی، تصویربرداری و آرتروسکوپی انجام می شود.
