پارگی مینیسک زانو یکی از شایع ترین آسیب دیدگی ارتوپدی بوده که در اثر فشار زیاد به زانو یا چرخش ناگهانی آن هنگام فعالیت های ورزشی یا تصادفات بوجود می آید. مینیسک ها دو قطعه غضروفی به شکل C بوده که در مفصل زانو قرار داشته و همانند یک بالشتک بین استخوان ران و درشت نی عمل می کند. پارگی مینیسک زانو منجر به بروز درد، تورم، محدودیت حرکتی در زانو می شود. در این مقاله به بررسی موضوعات مختلفی اعم از علائم این عارضه، دلایل بروز آن، روشهای تشخیص و روشهای پیشگیری از این بیماری می پردازیم پس با ما همراه باشید.
پارگی مینیسک زانو چیست؟
پارگی مینیسک زانو به آسیب دیدگی یکی از دو غضروف C مانند زانو گفته می شود. مینیسک ها به دو دسته مینیسک داخلی و خارجی تقسیم شده است. این غضروف ها نقش مهم و کلیدی در جذب ضربه، کاهش اصطکاک و کمک به حرکت مفصل زانو دارد. معمولا این عارضه به دلیل چرخش ناگهانی زانو یا فشار زیاد در هنگام فعالیت های ورزشی یا تصادفات رخ می دهد و باعث چرخیدن یا پیچ خوردن زانو می شود.
علائم پارگی مینیسک زانو
علائم پارگی مینیسک زانو با توجه به شدت آسیب دیدگی و نوع پارگی در بدن هر فرد متفاوت است. به طور کلی علائم این عارضه به شرح زیر است:
- تورم و التهاب
- احساس سفتی
- صدای خرد شدن
- محدودیت حرکتی
- مشکل در راه رفتن
- احساس در رفتگی زانو
- درد در ناحیه داخلی و خارجی زانو
- احساس قفل شدن یا گرفتگی زانو
- احساس ضعف زانو در هنگام راه رفتن و ایستادن
توجه: در صورت بروز و مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در بالا فوراً به بهترین متخصص ارتوپد قوچان و مشهد مراجعه نمایید تا با بررسی علائم بهترین روش را برای شما عزیزان در نظر بگیرد.
دلایل بروز پارگی مینیسک زانو
این عارضه بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد که در ادامه به برخی از مهمترین دلایل بروز این عارضه اشاره می نماییم:
- فعالیت های ورزشی: یکی از رایج ترین دلایل پارگی مینیسک، فعالیت های ورزشی شدید مانند فوتبال، بسکتبال و تنیس بوده که معمولا فشار زیادی به زانو وارد می کند و این دسته از افراد بیشتر در معرض پارگی مینیسک قرار دارند.
- آسیب‌های ناشی از تصادفات: در تصادفات یا حوادث، زانو تحت فشار زیاد قرار می گیرد که این موضوع منجر به آسیب دیدگی مینیسک می شود.
- افزایش سن: با افزایش سن، غضروف های مینیسک به تدریج تحلیل و ضعیف می شوند و خاصیت الاستیکی خود را از دست می دهند. این موضوع سبب می شود که مینیسک ها در معرض پارگی قرار گیرند. لازم به ذکر است این عارضه بیشتر در افراد بالای 30 سال مشاهده می شود.
- چرخش های ناگهانی: هنگامی که زانو تحت فشار زیاد قرار گیرد و به صورت ناگهانی پیچش و چرخش سریع داشته باشد، ممکن است مینیسک زانو دچار پارگی شود.
- اضافه وزن: چاقی و وزن زیاد منجر به وارد شدن فشار به ناحیه زانو می شود که این موضوع احتمال آسیب دیدگی مینیسک را افزایش می دهد.
- فعالیت های روزمره: انجام فعالیت های سنگین یا حرکات تکراری، زانو را تحت فشار قرار می دهد که در نتیجه آسیب دیدگی و پارگی مینیسک زانو رخ می دهد.
- آرتروز زانو: آرتروز زانو یکی از شایع ترین اختلال التهابی مفصل بوده و افراد مبتلا به آرتروز در معرض آسیب دیدگی یا پارگی مینیسک زانو هستند.
انواع پارگی مینیسک زانو
پارگی مینیسک با توجه به نوع و محل آن دارای انواع مختلفی بوده که هر یک از آنها دارای درمان و عواقب مختلفی هستند. به طور کلی انواع پارگی مینیسک زانو به شرح زیر است:
پارگی طولی
در این نوع پارگی، شکستگی در امتداد طول مینیسک اتفاق می افتد. پارگی طولی باعث می شود که قسمت های مختلف مینیسک از هم جدا شده و در صورت جدایی، مینیسک به دو بخش تقسیم می شود.
پارگی عرضی
در این نوع پارگی، شکستگی به صورت عمودی و در عرض مینیسک بروز می کند. این نوع پارگی بر عملکرد مینیسک تاثیرگذار بوده و موجب بروز درد و التهاب می شود. لازم به ذکر است احتمال ترمیم این پارگی از پارگی شعاعی بیشتر است.
پارگی ریشه ای
در پارگی ریشه ای قسمت های مینیسک از نقاط اتصال به استخوان جدا می شوند. این موضوع باعث کاهش عملکرد مینیسک و افزایش محدودیت حرکتی زانو می شود.
بیشتر بخوانید: مراقبت های بعد از جراحی مینیسک زانو
پارگی ترکیبی
این نوع پارگی ترکیبی از پارگی های طولی و عرضی بوده که به دلیل پیچش های شدید بسیار پیچیده است و معمولا نیاز به درمان خاصی دارد.
پارگی شعاعی
پارگی شعاعی یکی از انواع پارگی های مینیسک زانو بوده که در آن پارگی به صورت عمودی از مرکز مینیسک به سمت لبه های آن رخ می دهد. در این نوع پارگی، شکاف به شکل یک خط مستقیم از مرکز مینیسک به طرف لبه ها و معمولا در میانه مینیسک و قسمت بدون رگ مینیسک ایجاد می شود. معمولا این نوع پارگی با درمان های پزشکی یا جراحی قابل درمان است.
پارگی فلپ (Flap tear)
در پارگی فلپ یک قسمت از مینیسک به شکل یک لایه یا فنجان از بدنه جدا می شود. این پارگی منجر به گیر کردن بخش جدا شده در مفصل و محدودیت دامنه حرکتی زانو می شود.
پارگی باکت هندل (Bucket handle)
لازم به ذکر است این نوع پارگی بسیار نادر بوده و شکل وسیعی از پارگی عرضی است. معمولا این پارگی به صورت یک بریدگی با لبه های دندانه ای شکل بوجود می آید. این نوع پارگی سبب قفل شدن و محدودیت شدید حرکات زانو می گردد که معمولا این آسیب دیدگی نیاز به جراحی دارد.
روشهای تشخیص پارگی مینیسک زانو
تشخیص این بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده که در اینجا به برخی از روشهای رایج تشخیص پارگی مینیسک اشاره می نماییم:
- تست اپلی
- تست بویکا
- اولتراسوند
- سونوگرافی
- تست تسالی
- تست لاچمن
- معاینه فیزیکی
- تست مک موری
- آرتروسکوپی زانو
- تصویربرداری با اشعه ایکس
- تصویربرداری با ام‌آرآی (MRI)
- تست حساسیت در خط مفصلی
بیشتر بخوانید: پارگی تاندون زانو
روشهای درمان پارگی مینیسک زانو
لازم به ذکر است روشهای مختلفی با توجه به نوع، شدت پارگی و سلامت کلی زانو برای درمان پارگی مینیسک زانو در مشهد وجود دارد. به طور کلی روشهای درمان به دو دسته روشهای غیر جراحی و جراحی تقسیم شده که در ادامه به آنها اشاره می نماییم:
- فیزیوتراپی
- لیزر درمانی
- پیوند مینیسک
- ترمیم مینیسک
- آرتروسکوپی زانو
- درمان با ترزریق PRP
- استفاده از زانوبند یا آتل
- برداشتن قسمتی از مینیسک
- استفاده از سلول های بنیادی
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- استفاده از کمپرس یخ به مدت 20 دقیقه
- استراحت و اجتناب از فعالیت های سنگین
- استفاده از باندهای پشتی زانو، باندهای کششی
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، پارگی مینیسک زانو یکی از شایع ترین آسیب دیدگی مفصل زانو بوده که بنا به دلایل متعددی اعم از فعالیت های ورزشی شدید، تصادفات، افزایش سن یا فشار بیش از حد به زانو رخ می دهد. علائم این عارضه شامل درد، تورم، محدودیت حرکتی می باشد. لازم به ذکر است روشهای درمان این بیماری به شدت آسیب دیدگی، نوع پارگی و وضعیت بیمار بستگی دارد به همین دلیل روشهای مختلفی اعم از روشهای غیر جراحی و جراحی برای درمان این عارضه وجود دارد.
